Obchody 82. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim
06 maja, 2025

19 kwietnia 2025 roku odbyły się oficjalne obchody 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. Zachęcamy do zapoznania się z relacja z uroczystości organizowanych przez Zarząd oraz Oddziały TSKŻ

Warszawa

Obchody rozpoczęliśmy – jak co roku – od złożenia kwiatów na Grobie Nieznanego Żołnierza na Placu Piłsudskiego w Warszawie. Wieniec złożyli: prezes TSKŻ Artur Hofman i członek ZG Jacek Młynarski z najmłodszym pokoleniem TSKŻ.

Główne uroczystości miały miejsce przed Pomnikiem Bohaterów Getta na warszawskim Muranowie. Punktualnie w południe – na cześć bohaterów powstania – zawyły syreny.

Za część artystyczną – odśpiewanie hymnu żydowskich partyzantów ,,Zog nit kejn mol” oraz utworu ,,Warszawo ma” – odpowiadała Aleksandra Idkowska. Tekst poświęcony pamięci bojowników i mieszkańców getta wygłosił Andrzej Ferenc. Uroczystości zakończyły się modlitwą za zmarłych ,,El Male Rachamim”, którą odmówił Meir Hoss, syn Ocalałych z Otwocka, a także modlitwą kadisz odmówioną przez rabina Stasa Wojciechowicza. W głównej części uroczystości przy pomniku Bohaterów Getta Warszawskiego udział wzięli przedstawiciele społeczności żydowskiej, kombatanci, Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, dyplomaci, przedstawiciele polskich instytucji kultury oraz mieszkańcy stolicy.

Po zakończeniu oficjalnej części obchodów 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, zebrani przeszli Marszem Pamięci, którego przystankami były kolejne pomniki na Trakcie Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów. Przy miejscach pamięci wieńce złożyli przedstawiciele Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce z prezesem Arturem Hofmanem i sekretarz ZG Ewą Prończuk na czele, doradca prezydenta RP Błażej Poboży, wiceprezydent m.st. Warszawy Aldona Machnowska-Góra oraz reprezentanci Rady Warszawy. Partnerami obchodów byli: Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej, Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce, Muzeum POLIN.

SZCZECIN

TSKŻ oddział w Szczecinie w sobotę 19 kwietnia zaprosił mieszkańców miasta do wspólnego upamiętnienia 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. Uczestnicy uroczystości spotkali się pod muralem synagogi przy ul. Dworcowej 8, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze. Kilka dni później – w środę 23 kwietnia – w siedzibie szczecińskiego oddziału Wojciech Król wygłosił referat  o bohaterach powstania. W części artystycznej wystąpili znani aktorzy szczecińscy Marta i Wiesław Łągiewka ze spektaklem poetycko-muzycznym „Obraz getta zachowany w poezji”, w którym wykorzystano wiersze m.in. Władysława Szlengla i Zuzanny Ginczanki.

WROCŁAW

18 kwietnia we Wrocławiu odbyły się organizowane przez TSKŻ obchody 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. W uroczystości odbywającej się pod pomnikiem Bohaterów Getta wzięli udział przedstawiciele organizacji żydowskich – TSKŻ, Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej, Stowarzyszenia „Dzieci Holocaustu”, a także władz rządowych z wicewojewodą dr. Piotrem Kozdrowickim i samorządowych oraz Konsulatu Generalnego Niemiec we Wrocławiu. Wśród gości znaleźli się także Dolnośląska Kurator Oświaty Ewa Skrzywanek, Pełnomocnik Wojewody Dolnośląskiej ds. Mniejszości Narodowych i Etnicznych Mariola Abkowicz i dyrektor oddziału IPN we Wrocławiu dr hab. Kamil Dworaczek.

Z kolei w sobotę 26 kwietnia we wrocławskim oddziale TSKŻ odbyło się spotkanie z okazji 82. rocznicy. „6 milionów – spotkanie wspólnej pamięci” to wydarzenie poetycko-muzyczne, poświęcone pamięci bojowników getta. Za część artystyczną odpowiadali: Inge Dinesen (śpiew), Leopold Galicki (muzyka), Tomasz Kwietko-Bębnowski (recytacja poezji Władysława Szlengla i Władysława Broniewskiego). Modlitwę jizkor odmówił Yuval Różański, który zaprosił zebranych do wspólnego zapalenia świec.

KRAKÓW

W dniu 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim przedstawiciele krakowskiego oddziału TSKŻ upamiętnili bojowników getta, składając kwiaty pod tablicą poświęconą bohaterom getta krakowskiego. Kilka dni później odbyła się prelekcja dr Pawła Sękowskiego „Geneza i następstwa powstania w getcie warszawskim”, wykład wygłosił także Michał Zajda, który opowiedział zebranym o życiu codziennym w getcie żydowskim.

KATOWICE

27 kwietnia  w katowickim oddziale TSKŻ miała miejsce uroczystość poświęcona pamięci bojowników i mieszkańców warszawskiego getta. O genezie wybuchu powstania, sytuacji ekonomicznej i socjalnej mieszkańców getta zebranym opowiedział historyk Dariusz Walerjański. W części artystycznej wystąpiła polsko-izraelska artystka Danuta Morel, której akompaniował Romuald Gizdon.

WAŁBRZYCH

W piątek 25 kwietnia w Wałbrzychu odbyły się oficjalne obchody 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. Wśród zaproszonych znaleźli się m.in. przewodniczący rady miejskiej Wałbrzycha Krzysztof Kalinowski, pełnomocniczka ds. mniejszości narodowych wojewody dolnośląskiego Mariola Abkowicz i wiceprezydent miasta Zygmunt Nowaczyk. Przed zebranymi wystąpiła młodzież z Zespołu Szkół im. S. Staszica w Wałbrzychu, którą zapowiedziała dyrektorka szkoły Ewa Gratzke.

ŁÓDŹ

27 kwietnia w siedzibie łódzkiego oddziału TSKŻ prelekcję wygłosili Teofila Włodarczyk i Borys Weininger, którzy za pomocą prezentacji medialnej przedstawili historię getta warszawskiego. Dla uczestników spotkania przygotowano niewielki poczęstunek.

CZĘSTOCHOWA

W piątek 16 kwietnia na placu Samuela Willenberga w Częstochowie uczczono 82. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. W uroczystościach rocznicowych wzięli udział m.in. przedstawicielka stowarzyszenia Dzieci Holocaustu Anna Goldman, potomkinie i potomkowie Sprawiedliwych Wśród Narodów Świat, zastępca prezydenta Częstochowy Ryszard Stefaniak i wiceprzewodnicząca Rady Miasta Marta Salwierak, Zgromadzonych powitała Izabela Sobańska-Klekowska, wiceprzewodnicząca Głównej Komisji Rewizyjnej Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce. Pod Pomnikiem Pamięci Żydów Częstochowian, który upamiętnia ofiary częstochowskiego getta, złożono kwiaty i zapalono znicze.

DZIERŻONIÓW

12 kwietnia w siedzibie klubu TSKŻ w Dzierżoniowie miało miejsce spotkanie upamiętniające bojowników getta, podczas którego prelekcję „Powojenne losy bohaterów powstania w getcie” wygłosiła dr Anna Grużlewska. Za część artystyczną – koncert pianistyczny – odpowiadał Maurycy Huf. W dniu 82. rocznicy wybuchu powstania lokalna delegacja złożyła kwiaty w dwóch miejscach pamięci: pod pomnikiem Bohaterów Getta w Dzierżoniowie oraz na terenie byłego podobozu Gross-Rosen w Pieszycach.

GDAŃSK

 

16 kwietnia reprezentacja gdańskiego oddziału TSKŻ złożyła kwiaty pod tablicą poświęconą społeczności żydowskiej przy zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego w Gdyni. Z kolei w dniu 82. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, delegacja TSKŻ złożyła wiązanki na cmentarzu żydowskim w Sopocie.

Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji