OBCHODY 81. ROCZNICY POWSTANIA W GETCIE WARSZAWSKIM
22 kwietnia, 2024

 

19 kwietnia zarówno w Warszawie jak i w całej Polsce TSKŻ uczcił 81. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim. Zachęcamy do zapoznania się z relacją z tegorocznych obchodów.

„Walki tych, którzy zostali pozbawieni wszelkich ludzkich praw trwały prawie miesiąc. Wielu powstańców poświęciło swoje życie stając w obronie ludzkiej godności. Ich historia jest naszym dziedzictwem, które musi przypominać nam o sile niezłomności ludzkiego ducha w obliczu najciemniejszego zła”.

WARSZAWA

Centralne obchody 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim jak co roku odbyły się pod pomnikiem Bohaterów Getta na warszawskim Muranowie. Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 12:00, wraz z zawyciem syren alarmowych. Po przywitaniu wszystkich gości przez prowadzącego Andrzeja Ferenca, Chór Kameleon Dzielnicy Mokotów i Żeński Zespół Wokalny Eufonia pod dyrekcja Katarzyny Marii Bonieckiej wykonali pieśń „Zog nit kejn mol”, uważaną za hymn żydowskich bojowników. Udział w oficjalnych obchodach wzięli przedstawiciele organizacji żydowskich, kombatanci, Sprawiedliwi wśród Narodów Świata, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, dyplomaci, przedstawiciele instytucji kultury oraz mieszkańcy stolicy. Tuż po zakończeniu uroczystości zebrani wzięli udział w Marszu Pamięci, którego trasa zaplanowana została obok kolejnych miejsc pamięci związanych z warszawskim gettem. Obchody tegorocznej rocznicy zakończyły się przy pomniku Umschlagplatz przy ulicy Stawki 4/6.
Tradycyjnie, jak co roku, przed rozpoczęciem głównych uroczystości, prezes TSKŻ Artur Hofman wraz z dyrektorem Muzeum Getta Warszawskiego Albertem Stankowskim złożyli także kwiaty przy Grobie Nieznanego Żołnierza

Więcej zdjęć z uroczystości w Warszawie znajduje się tutaj:
https://drive.google.com/drive/folders/1pJYwt_PpvrkehJVjr2V6bFBvTAcz6P2i?usp=sharing

ŁÓDŹ/ZGIERZ/PABIANICE

Obchody 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim rozpoczęły się w Zgierzu, gdzie przy kamieniu upamiętniającym zgierską społeczność żydowską oraz przy tablicach Pamięci Rodziny Szwarców, łódzka delegacja TSKŻ uroczyście złożyła wieńce. Następnie o godzinie 9:00 w pabianickim Kinie Tomi odbyło spotkanie „O przywracaniu pamięci”, połączone z pokazem filmu „Ukos światła”.  Bohaterem dokumentu Wojciecha Szumowskiego jest Dariusz Popiela, polski kajakarz górski, czterokrotny medalista mistrzostw świata, dwukrotny mistrz Europy, który zajmuje się także przywracaniem pamięci o zaniedbanych cmentarzach żydowskich. Obserwujemy Popiela wędrującego po nieczynnych nekropoliach południowej Polski. Tuż po projekcji filmu odbył się wykład i dyskusja o powstaniu w getcie warszawskim. Wydarzenie zorganizowane zostało przez łódzki oddział TSKŻ we współpracy z Pabianickim Sztetlem.

WROCŁAW

 O godzinie 12:00 członkowie wrocławskiego oddziału TSKŻ złożyli wieńce pod miejscowym pomnikiem Bohaterów Getta Warszawskiego. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele organizacji żydowskich, państwowych i miejskich, w tym m.in. Sekretarz Stanu Ministerstwa Sprawiedliwości Krzysztof Śmiszek, wiceprezydent Wrocławia Bartłomiej Ciążyński, wiceprezydent Wrocławia Sebastian Lorenc, dyrektor wrocławskiego oddziału IPN Kamil Dworaczek, konsul Niemiec Martin Kremer, przedstawiciele wojewody dolnośląskiego oraz kuratorium oświaty. 20 kwietnia o godzinie 16:00 w siedzibie miejscowego oddziału zaplanowano prezentację programu słowno-muzycznego „Milczeć nie mogę i żyć nie mogę (Szmul Zygielbojm 1943 r.)”, powstałego na podstawie utworów Czesława Miłosza, Władysława Broniewskiego oraz Antoniego Słonimskiego. Występ w hołdzie bohaterom i bohaterkom getta warszawskiego wykonali: Inge Dinesen – śpiew, Adam Buczek – muzyka, Leopold Galicki – muzyka, Tomasz Kwietko-Bębnowski – recytacja.

BIELSKO-BIAŁA

Z okazji 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim 17 kwietnia o godzinie 18:00 w Sali Ceremonii przy Cmentarzu Żydowskim w Bielsku-Białej odbył się koncert „Sziur szir la szalom – Śpiewajcie pieśni dla pokoju”. Na scenie wystąpili Symcha Keller i Przyjaciele.

CZĘSTOCHOWA

W Częstochowie zaplanowano cykl wydarzeń towarzyszących obchodom 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim. Pierwszym z nich były warsztaty dla dzieci „Żonkil to kwiat pamięci”, które w dniu 16 kwietnia o godzinie 10:00 odbyły się w siedzibie TSKŻ Częstochowa. 19 kwietnia o godzinie 11:00 pod Pomnikiem Ofiar Getta (plac Samuela Willenberga) rozpoczęły się uroczystości upamiętniające bojowników i bojowniczki warszawskiego getta. 29 kwietnia o godzinie 17:00 zaplanowano dwa, połączone ze sobą wydarzenia – projekcję filmu „We mnie żyje pamięć tych, którzy zginęli” oraz koncert pieśni żydowskich „Pamięć Getta” w wykonaniu Yurija Vedenyapina.

GDAŃSK/GDYNIA

19 kwietnia przy tablicy pamiątkowej u zbiegu ulic Żwirki i Wigury oraz Słowackiego w Gdyni odbyły się oficjalne uroczystości 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim, w której wzięli udział członkowie gdańskiego oddziału TSKŻ. Tamte czasy były okropne, ale Żydzi walczyli wszędzie. Mój wujek zginął w powstaniu warszawskim, a drugi w powstaniu w getcie. Chciałbym też przypomnieć postać doktora Korczaka, który w getcie i obozie opiekował się dziećmi. I razem z nimi poszedł do gazu. To był heroizm. Dziękuję władzom Gdyni, że możemy tu dzisiaj mówić o tym i upamiętnić bohaterów z tamtych czasów – mówił Jakub Szadaj, przewodniczący TSKŻ w Gdańsku. Tego samego dnia w siedzibie Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki odbył się wykład dr Romana Nieczyporowskiego „Bój o godność. Rocznica Powstania w Getcie Warszawskim” połączony z występem muzycznym w wykonaniu Karola Kołodzieja i Izabeli Sankowskiej.

KRAKÓW

Z okazji rocznicy 81. Powstania w Getcie Warszawskim delegacja krakowskiego oddziału TSKŻ złożyła kwiaty pod fragmentem muru krakowskiego getta przy ulicy Lwowskiej 29. W następnych dniach zaplanowano szereg wydarzeń około rocznicowych, które będą miały miejsce w lokalnym klubie przy ulicy Józefa 38: 22 kwietnia o godzinie 18:00 odbędzie się wykład redaktora Dziennika Polskiego i Gazety Krakowskiej „Powstanie w Getcie Warszawskim – obieg informacji, prasa świadomość wydarzeń”, a 28 kwietnia o tej samej godzinie rozpocznie się prelekcja dr Jana Bińczyckiego „Ruch turystyczny po pozostałościach gett w Polsce”.

DZIERŻONIÓW

Z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim delegacja dzierżoniowskiego oddziału TSKŻ złożyła kwiaty przy pomniku Bohaterów Getta w Dzierżoniowie. W dniu 20 kwietnia w siedzibie klubu odbyło się okolicznościowe spotkanie, podczas którego został wygłoszony wykład dr Anny Grużlewskiej „Udział powstańców getta warszawskiego w partyzantce żydowskiej” oraz prelekcja Teresy Stopy „Getto warszawskie w prasie podziemnej”.

SZCZECIN

W rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim przewodnicząca szczecińskiego oddziału TSKŻ Róża Król wzięła udział w uroczystym składaniu kwiatów przed muralem synagogi przy ulicy Dworcowej 8. W obchodach wziął udział także m.in. wicewojewoda zachodniopomorski Bartosz Brożyński. Dalsza część upamiętnienia rozpoczęła się w siedzibie przy ul. Niemcewicza 1/1 o godzinie 17, gdzie zaprezentowano inscenizację teatralną „Chleb rzucony umarłym” w wykonaniu aktorki Anny Gielarowskiej, a także koncert „W hołdzie Powstańcom” w wykonaniu Jerzego Polyaka – pianino i Michała Tsebryja – skrzypce.

WAŁBRZYCH

19 kwietnia członkowie wałbrzyskiego oddziału TSKŻ wraz z pracownikami Muzeum Gross-Rosen złożyli kwiaty i zapalili znicze w Rogoźnicy pod Ścianą Śmierci ku czci żydowskich powstańców. W obchodach uczestniczyli również uczniowie z okolicznych szkół, którzy po uroczystości wzięli udział w prelekcji o roli kobiet w powstaniu w getcie warszawskich. Popołudniem w siedzibie lokalnego oddziału wystąpiła młodzież z Zespołu Szkół nr 7 w Wałbrzychu, która przygotowała występ słowno-muzyczny o dzielnicy zamkniętej. Wprowadzenie do występu przygotowała Ewa Gratzke.

KATOWICE/BYTOM

W miejscu zburzonej synagogi w Katowicach członkowie miejscowego oddziału TSKŻ wraz z przedstawicielami Urzędu Wojewódzkiego, w tym m.in. z wicewojewodą Michałem Kopańskim, złożyli kwiaty i zapalili znicze. Spotkanie w klubie katowickiego oddziału rozpoczął przewodniczący Paweł Grabiec, który opowiedział o historii bohaterskiego zrywu żydowskich bojowników. Głos zabrał także wicewojewoda, który wyraził ogromne poparcie dla podobnych inicjatyw. Na zakończenie uroczystości wszyscy zebrani udali się na żydowską nekropolię, gdzie na grobach złożono bukiety żonkili. Wiele działo się również w Bytomiu. Zarząd Oddziału TSKŻ w Katowicach zorganizował spotkanie lokalnych członków z młodzieżą ze Szkoły Podstawowej nr 4 w Bytomiu, którzy opowiedzieli uczestnikom o spalonej synagodze. Natomiast Izabela Kuchnel, wieloletnia pracowniczka Muzeum Górnośląskiego, omówiła szczegółowo historię akcji „Żonkile” oraz opowiedziała o codziennym życiu za murami getta.

 

Obchody 81. rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim dofinansowano ze środków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji