Zakończyliśmy projekt „Yidl mitn fidl czyli dni kultury żydowskiej w Regionie Łódzkim”
12 grudnia, 2022

Przez dwa weekendy, w dniach 25-27 listopada oraz 2-4 grudnia, TSKŻ wraz z czołowymi instytucjami kultury w Kutnie i w Skierniewicach przeprowadził pilotażowy projekt mający na celu promocję dziedzictwa kulturowego i historii polskich Żydów .

Yidl mitn fidl czyli dni kultury żydowskiej w Regionie Łódzkim to zadanie publiczne współfinansowane z budżetu Samorządu Łódzkiego. Przez sześć dni przybliżaliśmy kulturę polskich, a w szczególności kutnowskich i skierniewickich Żydów. Organizatorzy zadbali o to by w programie każdy znalazł coś dla siebie. Podczas wydarzenia w obydwu miastach złożyliśmy wieńce i uczciliśmy pamięć społeczności żydowskiej. Nie zabrakło też smakowitej kuchni Fani Lewando czy klasycznych wycinanek żydowskich i pieśni chanukowych.

W Kutnie, w ostatni listopadowy weekend, pod tablicą pamiątkową na budynku „Konstancja” w imieniu TSKZ hołd pamięci złożył Aleksander Rozenfeld wraz z Prezydentem Miasta Kutna – Panem Zbigniewem Burzyńskim. Obydwaj panowie w swoich przemówieniach nawiązali do wspólnej historii i konieczności dbania o dziedzictwo jakie pozostało w Kutnie po lokalnej społeczności żydowskiej. W kolejnych dniach, w przestrzeniach   Kutnowskiego Domu Kultury, odbywały się warsztaty wokalne Urszuli Makosz, warsztaty wycinanki żydowskiej prowadzone przez Wiesławę Rawską-Tejszerską oraz  oraz warsztaty kulinarne wokół kuchni Fani Lewando. Wydarzenie spotkało się z dużym entuzjazmem mieszkańców. Finałem edycji kutnowskiej był wspaniały koncert zespołu Sentido który w Centrum Teatru, Muzyki i Tańca zaprezentował program muzyczny Ucisz Serce – Osiecka Orientalnie. Publiczność pożegnała artystów owacją na stojąco, a zespół Sentido bisował aż trzy razy tego wieczoru.

Do Skierniewic zajechaliśmy tydzień później, w dniach 2-4 grudnia. Tam również wraz z lokalnymi władzami postanowiliśmy oddać hołd społeczności żydowskiej Skierniewic. Uroczystość złożenia wieńców miała miejsce na Nowym Cmentarzu Żydowskim. Na miejscu pojawił się obecny Ambasador Izraela Yacov Livne oraz wicemarszałek Województwa Łódzkiego Zbigniew Ziemba. Obydwaj podkreślili, że historia i pamięć musza być pielęgnowane z najwyższą starannością aby nigdy nie dopuścić do wydarzeń takich jak holokaust. Artur Hofman, Prezes Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego Żydów w Polsce podziękował wszystkim za obecność oraz za wspieranie inicjatyw mających na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego polskich Żydów. Przypomniał też, że społeczność polska i żydowska przed wojną to wspólna kultura, sąsiedzkie relacje i wielkie osiągnięcia zarówno w zakresie kulturalnym jak i edukacyjnym. Przez kolejne dwa dni w Centrum Kultury i Sztuki Skierniewice, które było współorganizatorem Dni Kultury Żydowskiej, skierniewiccy mieszkańcy zapoznawali się z kuchnią żydowską, piosenką i rękodziełem. W niedzielę, 4 grudnia, odbył się finałowy koncert Pieśni Chanukowych w wykonaniu Urszuli Makosz z zespołem i choć mecz polskiej drużyny piłkarskiej był dużą konkurencją to sala koncertowa CEKiS pękała w szwach.

 

Podczas tych dwóch weekendów można było zapoznać się z ciekawymi wystawami udostępnionymi przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej oraz Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną w Kutnie

“Katriel i Aron Eizyk. Korzenie różanej historii Kutna”

“Śladami żychlińskich Żydów”

„Szalom Asz i miasto jego młodości”

 

Na wszystkie wydarzenia wstęp był bezpłatny. Nasz projekt spotkał się z dużym uznaniem zarówno mieszkańców jak i lokalnych władz. W obydwu miastach rozpoczęliśmy rozmowy dotyczące kontynuacji działań w kolejnych latach. Partnerami wydarzenia były też zaprzyjaźnione instytucje : Centrum Dialogu Marka Edelmana oraz  Żydowski Instytut Historyczny

 

fot. Marcin Nowak