by tskzZa nami 86. rocznica Nocy Kryształowej. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w Niemczech oraz anektowanej Austrii przeprowadzono zorganizowaną akcję pogromową, skierowaną przeciwko ludności żydowskiej, zorganizowaną przez nazistowskie władze. Niezmiennie od lat członkowie oddziałów TSKŻ spotykają się, aby uczcić pamięć ofiar tych tragicznych wydarzeń.
WROCŁAW
8 listopada w siedzibie wrocławskiego klubu TSKŻ wystąpił Grzegorz Łukawski – aktor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, także aktorka Teatru Ludowego w Krakowie Marta Bizoń, która w towarzystwie muzyków klasycznych zaprezentowała publiczności najpiękniejsze, żydowskie pieśni.
Z kolei 9 listopada Gmina Wyznaniowa Żydowska we Wrocławiu zorganizowała oficjalne obchody 86. rocznicy Nocy Kryształowej, których TSKŻ był partnerem.
- O godz. 17:00 w Synagodze pod Białym Bocianem miał miejsce wykład Łukasza Zemły „Noc Kryształowa w pamiętnikach świadków historii”
- O godz. 18:00 sprzed Synagogi wyruszył Marsz Pamięci, który zakończył swoją trasę przy Pomniku Synagogi przy ulicy Łąkowej 2A, gdzie odbyło się uroczyste składanie kwiatów i zapalanie zniczy
- O godz. 19:00 przy Pomniku Synagogi uruchomiona została iluminacja upamiętniająca ofiary tragicznych wydarzeń sprzed 86 lat
KRAKÓW
12 listopada krakowski oddział TSKŻ we współpracy z Centrum Kultury Żydowskiej zorganizował koncert muzyki żydowskiej, poświęcony pamięci ofiar Nocy Kryształowej. W siedzibie CKŻ przy ulicy Meiselsa 17 w Krakowie wystąpili aktorzy Teatru Żydowskiego im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie.
SZCZECIN
8 listopada w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie odbyło się uroczyste podsumowanie projektu wydania polskojęzycznego tłumaczenia książki Hansa-Gerda Warmanna „Panie Abrahamson, Pańska synagoga płonie!”. W ramach wydarzenia zaplanowano spotkanie z redaktorem książki Bogdanem Twardochlebem i autorem szkicu historycznego dr Tomaszem Ślepowrońskim. Po prezentacji publikacji zebrani wysłuchali muzycznego występu „Koncert kryształowy blask płomienia” w wykonaniu duetu Olisound Music. Z kolei 9 listopada, jak co roku, członkowie szczecińskiego oddziału TSKŻ, którzy pod muralem przedstawiającym spaloną w 1938 roku synagogę, złożyli kwiaty i zapalili znicze.
WARSZAWA
Warszawski oddział TSKŻ wraz z Muzeum Getta Warszawskiego 10 listopada zaprezentowali poruszający program poetycko-muzyczny poświęcony 86. rocznicy Nocy Kryształowej. Na scenie Klubu Babel wystąpili artyści Teatru Żydowskiego w Warszawie. W niedzielne popołudnie zebrani mieli okazję wysłuchać najpiękniejszych pieśni w języku jidysz, hebrajskim i polskim, które przy akompaniamencie Teresy Wrońskiej wykonała Izabella Rzeszowska. Wiersze pochodzące m.in. z „Antologii poezji żydowskiej” i publikacji „Władysław Szlengel. Poeta nieznany” przedstawili Etel Szyc i Piotr Sierecki.
fot. Renata Zawadzka Ben Dor
WAŁBRZYCH
W noc z 9 na 10 listopada w Niemczech posypały się kawałki szkła pochodzące z żydowskich witryn sklepowych i okien żydowskich domów. W Wałbrzychu, tak jak w wielu innych miastach, spłonęły domy modlitwy. O tych wydarzeniach pamiętała przewodnicząca wałbrzyskiego TSKŻ Sabina Chrapek, która w rocznicę tych tragicznych wydarzeń, zlożyła kwiaty i zapaliła znicze w miejscu, gdzie była synagoga.
DZIERŻONIÓW
9 listopada przedstawiciele dzierżoniowskiego oddziału złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Pomnikiem Bohaterów Getta przy miejscowej synagodze. Tego samego dnia w klubie odbyło się spotkanie, podczas którego historyczka dr Anna Grużlewska wygłosiła prelekcję „Droga Niemców do pogromu 1938 roku”.
KATOWICE
W dniach 08 listopada w Bytomiu oraz 10 listopada w Katowicach lokalny oddział TSKŻ był współorganizatorem obchodów Nocy Kryształowej i Międzynarodowego Dnia Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem. W Bytomiu członkowie oddziału TSKŻ oraz przedstawiciele władz miasta w tym m.in. sekretarz miasta Mirosław Luks, Naczelnik Wydziału Kultury i Krystyna Jankowiak-Markwicka, złożyli kwiaty i oddali hołd w miejscu zburzonej synagogi.
W Katowicach członkowie tegoż oddziału wspólnie z przedstawicielem władz regionalnych i Kościoła złożyli wieńce i wiązanki kwiatów oraz zapalone znicze. Po oddaniu hołdu zebrani udali się do klubu TSKŻ przy al. Korfantego na dalszą część uroczystości, gdzie przewodniczący oddziału Paweł Grabiec przywitał wszystkich i opowiedział o przyczynach oraz o skutkach Nocy Kryształowej. Na zakończenie odbył się koncert Danuty Morel przy akompaniamencie Romualda Gwizdonia.
CZĘSTOCHOWA
Z okazji 86. rocznicy Nocy Kryształowej w Częstochowie odbyły się wykład, prelekcja oraz uroczyste składanie wieńców. 6 listopada w klubie przy ulicy Katedralnej miały miejsce dwa wykłady – pierwszy „Noc Kryształowa oczami częstochowskich Żydów” poprowadził Wiesław Paszkowski z Ośrodka Dokumentacji Częstochowy, drugi zaś „Migracje Żydów europejskich spowodowane wydarzeniami Nocy Kryształowej” wygłosiła przewodnicząca częstochowskiego oddziału Izabela Sobańska-Klekowska. Z kolei 9 listopada członkowie oraz sympatycy TSKŻ złożyli kwiaty przy ulicy Kawiej, gdzie znajdują się zbiorowe mogiły ofiar Nocy Kryształowej.
fot. Agnieszka Małasiewicz
Obchody 86. Rocznicy Nocy Kryształowej zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
